تفاوت سرور ابری و مجازی؛ کدام یک برای شما گزینه مناسبی است؟

تفاوت سرور ابری و مجازی
Picture of کسری حاتمی
کسری حاتمی

طراح و توسعه دهنده وب - 7 سال سابقه طراحی سایت و سئوی انواع سایت

امروزه که حضور آنلاین برای هر کسب‌وکاری ضروری شده، انتخاب زیرساخت مناسب می‌تواند تاثیر مستقیمی بر سرعت، امنیت و رشد پایدار وب‌سایت یا اپلیکیشن شما داشته باشد. یکی از اولین تصمیم‌هایی که باید بگیرید، انتخاب بین سرور ابری (Cloud Server) و سرور مجازی (VPS) است. هر دو گزینه در مقایسه با هاست اشتراکی، آزادی و منابع بیشتری در اختیار شما می‌گذارند، اما تفاوت‌های کلیدی بین این دو وجود دارد که انتخاب را به چالشی جدی تبدیل می‌کند.

در این مقاله قصد داریم تفاوت سرور مجازی و ابری را از جنبه‌های مهمی مثل مقیاس‌پذیری، عملکرد، امنیت، هزینه، مدیریت و کاربرد بررسی کنیم. اگر هنوز نمی‌دانید برای توسعه کسب‌وکار دیجیتال خود از کجا شروع کنید، این راهنمای جامع می‌تواند مسیر را برایتان روشن کند.

فهرست محتوا

تفاوت سرور ابری و مجازی از نظر مقیاس‌پذیری

مهم‌ترین تفاوت سرور مجازی و سرور ابری در میزان مقیاس‌پذیری (Scalability) آن‌هاست؛ ویژگی‌ای حیاتی برای وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی که ترافیک آن‌ها در طول زمان نوسان دارد یا به‌سرعت رشد می‌کنند.

مقیاس‌پذیری سرور ابری؛ انعطاف‌پذیر و آنی

سرور ابری (Cloud Server) ذاتا طراحی شده تا مقیاس‌پذیر باشد. این یعنی شما می‌توانید منابعی مثل رم، پردازنده، فضای ذخیره‌سازی یا پهنای باند را در هر لحظه افزایش یا کاهش دهید، بدون آن‌که نیاز به خاموش کردن سرور یا مهاجرت به سرور جدید باشد. چون سرور ابری بر پایه معماری ابر (Cloud Infrastructure) کار می‌کند، منابع از طریق شبکه‌ای از سرورهای فیزیکی در اختیار شما قرار می‌گیرند، نه فقط یک ماشین مشخص.

بنابراین اگر در بازه‌ای خاص، ترافیک وب‌سایت‌تان به‌طور ناگهانی بالا رفت (مثلا در کمپین تبلیغاتی یا فروش ویژه)، سرور ابری این امکان را فراهم می‌کند که در چند دقیقه منابع بیشتری اختصاص دهید و بعد از پایان پیک ترافیک، آن‌ها را کاهش دهید. این ویژگی برای کسب‌وکارهای پویا با ترافیک متغیر یک مزیت کلیدی است.

سرور مجازی (VPS)؛ محدود به منابع یک ماشین

در مقابل، سرور مجازی یا VPS که بر بستر یک سرور فیزیکی خاص ساخته شده، محدودیت‌هایی دارد. اگرچه می‌توانید منابع آن را ارتقا دهید، اما این فرآیند معمولا نیاز به خاموشی موقت، ری‌استارت یا حتی مهاجرت به پلن بالاتر دارد. در بسیاری از موارد، افزایش منابع آنی امکان‌پذیر نیست یا به ظرفیت کلی ماشین میزبان وابسته است.

به‌عبارت ساده‌تر، اگر بستر فیزیکی اجازه ندهد، شما نمی‌توانید منابع بیشتری به VPS خود اختصاص دهید. این باعث می‌شود سرور مجازی برای سایت‌هایی که رشد سریع یا ترافیک پیش‌بینی‌نشده دارند، محدودکننده باشد.

اگر با سرور مجازی یا VPS آشنایی کافی ندارید، می‌توانید مطلب VPS چیست را مطالعه کنید. 

کدام یک مناسب‌تر است؟

اگر کسب‌وکار شما نیاز به انعطاف‌پذیری سریع در مدیریت منابع دارد، یا ترافیک سایت‌تان متغیر و غیرقابل‌پیش‌بینی است، بدون شک سرور ابری گزینه بهتری است. اما اگر منابع مورد نیاز شما ثابت است و به‌دنبال یک گزینه ساده و مقرون‌به‌صرفه هستید، VPS همچنان انتخاب قابل‌قبولی است.

مقایسه سرور ابری و مجازی از نظر عملکرد و پایداری

عملکرد و پایداری دو معیار بسیار حیاتی برای انتخاب یک سرور قابل اتکا هستند، به‌ویژه برای سایت‌ها یا سرویس‌هایی که باید همیشه در دسترس باشند. در این بخش تفاوت سرور ابری و مجازی را از این زاویه بررسی می‌کنیم تا بتوانید انتخابی آگاهانه داشته باشید.

عملکرد؛ منابع اختصاصی یا منابع شناور؟

در سرور مجازی (VPS)، منابعی مثل CPU و RAM به‌شکل تقسیم‌شده از یک سرور فیزیکی خاص ارائه می‌شود. اگرچه منابع به هر ماشین مجازی اختصاص داده شده، اما در عمل ممکن است به دلیل اشتراک منابع بین چند VPS، افت عملکرد در زمان ترافیک بالا یا بار زیاد سیستم رخ دهد. به‌ویژه اگر سایر کاربران روی همان سرور میزبان فعالیت‌های سنگینی انجام دهند، ممکن است سرعت و عملکرد VPS شما تحت تاثیر قرار گیرد.

در مقابل، سرور ابری بر پایه زیرساخت ابری توزیع‌شده ساخته شده است. این یعنی پردازش‌ها از طریق چند سرور فیزیکی در دیتاسنتر انجام می‌شوند و اگر یکی از سرورها تحت بار سنگین باشد، ترافیک به‌صورت خودکار به ماشین‌های دیگر منتقل می‌شود. نتیجه؟ عملکرد پایدارتر و قابل اتکاتر در شرایط بار بالا.

پایداری و آپ‌تایم؛ برتری زیرساخت ابری

وقتی صحبت از پایداری (Stability) و آپ‌تایم (Uptime) باشد، سرور ابری معمولا در جایگاه بالاتری قرار می‌گیرد. در VPS، در صورت بروز مشکل سخت‌افزاری در سرور میزبان، تمام ماشین‌های مجازی روی آن سرور دچار قطعی می‌شوند. تا زمانی که مشکل رفع نشود یا VPS به سرور جدید منتقل نشود، دسترسی به سایت یا اپلیکیشن شما ممکن است قطع شود.

اما در سرور ابری، به‌دلیل وجود ساختار توزیع‌شده و توازن بار (Load Balancing)، آپ‌تایم بسیار بالاتر است. اگر یکی از نودهای فیزیکی از کار بیفتد، ماشین‌های مجازی بلافاصله روی سرورهای سالم دیگر اجرا می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود سرور ابری گزینه‌ای ایده‌آل برای پروژه‌هایی باشد که حتی چند دقیقه قطعی هم می‌تواند به ضرر کسب‌وکار ختم شود.

بازیابی در زمان خرابی (Disaster Recovery)

در زمان بروز خرابی فیزیکی یا نرم‌افزاری، بازیابی اطلاعات (Disaster Recovery) به‌شدت به نوع زیرساخت بستگی دارد. در VPS، اگر تهیه نسخه پشتیبان را به‌درستی تنظیم نکرده باشید، ممکن است اطلاعات حیاتی از بین بروند یا فرآیند بازیابی زمان‌بر باشد.

اما سرور ابری اغلب با سیستم‌های پشتیبان‌گیری خودکار، افزونگی اطلاعات (Redundancy) و امکان بازیابی فوری طراحی شده است. داده‌ها در چند نود و مرکز داده نگهداری می‌شوند، بنابراین در صورت خرابی یکی از نودها، اطلاعات بدون مشکل از سایر نودها قابل بازیابی است.

از 1,500,000

تومان/ماهیانه

خرید سرور مجازی ارزان قیمت

  • آپتایم 99/9 درصد
  • پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته
  • قابل ارتقا در هر زمان

هزینه و مدل قیمت‌گذاری

در هنگام انتخاب بین سرور ابری و سرور مجازی، هزینه یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده برای بسیاری از کسب‌وکارها به‌ویژه استارتاپ‌ها و تیم‌های کوچک است. اما نحوه محاسبه قیمت و مدل پرداخت در این دو سرویس، تفاوت‌های مهمی دارد که دانستن آن‌ها می‌تواند از صرف هزینه‌های اضافی جلوگیری کند.

مدل قیمت‌گذاری سرور ابری

سرور ابری معمولا به‌صورت ساعتی یا بر اساس میزان مصرف (Pay-as-you-go) قیمت‌گذاری می‌شود. به این معنا که شما فقط برای منابعی که واقعاً استفاده می‌کنید، هزینه پرداخت می‌کنید. اگر منابع را کاهش دهید، هزینه هم کاهش پیدا می‌کند؛ اگر منابع بیشتری نیاز داشته باشید، فقط به‌اندازه مصرف جدید هزینه می‌پردازید. این انعطاف‌پذیری باعث می‌شود سرور ابری گزینه‌ای جذاب برای پروژه‌هایی باشد که به منابع پویا و متغیر نیاز دارند.

همچنین برخی ارائه‌دهندگان امکان سرور ابری ساعتی یا روزانه را فراهم کرده‌اند که برای تست و توسعه پروژه‌ها بسیار مقرون‌به‌صرفه است.

مدل قیمت‌گذاری سرور مجازی (VPS)

در مقابل، هزینه سرور مجازی معمولا ثابت و ماهانه است. شما بسته‌ای با منابع مشخص انتخاب می‌کنید و تا پایان دوره، همان مبلغ را می‌پردازید، حتی اگر بخشی از منابع را استفاده نکرده باشید. البته این مدل برای کسانی که نیاز ثابتی دارند یا دنبال پیش‌بینی‌پذیری هزینه هستند، مناسب‌تر است. بنابراین اگر به‌دنبال کنترل بهتر روی بودجه ماهانه خود هستید، VPS با پلن‌های مشخص و شفاف می‌تواند انتخاب ساده‌تری باشد.

همچنین نباید فراموش کرد که انتخاب بین سرور داخلی یا سرور خارجی نیز می‌تواند بر تجربه کاربران، سرعت دسترسی، هزینه نهایی و حتی مسائل مربوط به تحریم‌ها تاثیر گذار باشد. بسته به موقعیت جغرافیایی کاربران و نوع پروژه، این تصمیم هم باید با دقت بررسی شود.

کدام گزینه برای استارتاپ‌ها به‌صرفه‌تر است؟

از مزایای سرور ابری برای استارتاپ‌ها می‌توان به انعطاف‌پذیری بالا، پرداخت بر اساس مصرف و مقیاس‌پذیری آنی اشاره کرد. اگر هنوز ترافیک وب‌سایت یا میزان منابع مورد نیازتان مشخص نیست، سرور ابری گزینه‌ای منعطف و کم‌ریسک برای شروع است. می‌توانید با منابع پایه کار را آغاز کنید و با رشد پروژه، به‌راحتی آن را ارتقا دهید. اما اگر نیازهای شما از ابتدا مشخص و ثابت باشد، VPS از نظر هزینه‌ای انتخاب به‌صرفه‌تری خواهد بود.

آیا هزینه‌های پنهانی در سرور ابری وجود دارد؟

بله، یکی از نکاتی که باید در مورد سرورهای ابری در نظر گرفت، احتمال وجود هزینه‌های پنهان است. مثلا انتقال داده، ذخیره‌سازی پشتیبان، یا استفاده از IP اضافی ممکن است شامل هزینه‌های جداگانه باشد که در ابتدا به چشم نمی‌آیند. برای جلوگیری از این مورد، توصیه می‌شود حتماً پلن‌های ارائه‌دهنده را با دقت بررسی کرده و از گزارش‌های مصرف استفاده کنید.

در سرور مجازی، چون بیشتر پلن‌ها با قیمت ثابت عرضه می‌شوند، احتمال هزینه‌های غیرمنتظره کمتر است، اما انعطاف‌پذیری کمتری هم در منابع خواهید داشت.

از 1,500,000

تومان/ماهیانه

خرید سرور ابری

  • آپتایم 99/9 درصد
  • پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته
  • امکانات پیشرفته امنیتی

تفاوت امنیت در سرور مجازی و سرور ابری

از نظر امنیت، سرور ابری به‌دلیل زیرساخت توزیع‌شده و استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر، در سطح پایه‌ای امنیت بالاتری دارد. داده‌ها در چند سرور نگهداری می‌شوند و در صورت بروز مشکل سخت‌افزاری یا حمله، بازیابی اطلاعات سریع‌تر و مطمئن‌تر انجام می‌شود. علاوه‌براین، بسیاری از ارائه‌دهندگان ابری برخی وظایف امنیتی مثل فایروال، رمزنگاری و مانیتورینگ را خودشان مدیریت می‌کنند.

در مقابل، سرور مجازی به کاربر کنترل کامل‌تری روی تنظیمات امنیتی می‌دهد، اما مسئولیت تامین امنیت به‌طور کامل بر عهده خود کاربر است. اگر تجربه و دانش فنی کافی وجود نداشته باشد، ریسک نفوذ و آسیب‌پذیری بیشتر می‌شود.

در هر دو نوع سرور، تهدیداتی مثل حملات DDoS، بدافزار یا دسترسی غیرمجاز وجود دارد، اما در سرور ابری بخشی از این تهدیدات در سطح زیرساخت مدیریت می‌شوند. به همین دلیل، اگر به‌دنبال امنیت ساده‌تر و قابل‌اعتمادتر هستید و تیم فنی حرفه‌ای ندارید، سرور ابری انتخاب مطمئن‌تری خواهد بود.

مدیریت و دانش فنی مورد نیاز

مدیریت سرور ابری و سرور مجازی با هم تفاوت‌های مهمی دارند؛ این تفاوت هم از نظر ابزارهای در دسترس و هم میزان دانش فنی مورد نیاز قابل بررسی است. بسیاری از سرویس‌دهندگان ابری ابزارهایی برای کنترل منابع، مانیتورینگ و تنظیمات امنیتی فراهم می‌کنند که بدون نیاز به دانش عمیق فنی قابل استفاده‌اند. این موضوع باعث شده سرور ابری گزینه مناسبی برای کسب‌وکارهایی باشد که تیم فنی مجزا ندارند.

در مقابل، سرور مجازی معمولا نیازمند دانش فنی بیشتری است. کاربر باید بتواند سیستم‌عامل نصب کند، تنظیمات شبکه انجام دهد، فایروال و امنیت را مدیریت کند و به‌روزرسانی‌های لازم را انجام دهد. درواقع، استفاده از VPS شباهت بیشتری به داشتن یک سرور واقعی دارد، با تمام مسئولیت‌های آن.

البته باید توجه داشت که در سرور ابری، به‌ویژه در نسخه‌های مدیریت‌شده، دسترسی و کنترل کاربر روی سیستم‌عامل و نرم‌افزارها ممکن است محدودتر باشد. اما در نسخه‌های unmanaged، این محدودیت کمتر است و کاربر آزادی بیشتری دارد. به‌طور کلی، اگر به‌دنبال راهکاری ساده، سریع و بدون نیاز به تخصص زیاد هستید، سرور ابری انتخاب بهتری است؛ اما اگر تسلط فنی دارید و به تنظیمات خاص نیاز دارید، سرور مجازی انعطاف‌پذیرتر خواهد بود.

مقایسه سرور مجازی و ابری

در ادامه، تفاوت VPS و سرور ابری را در قالب جدولی بررسی می‌کنیم تا تصمیم‌گیری راحت‌تری داشته باشید.

فاکتور مقایسه
سرور ابری
سرور مجازی (VPS)
مقیاس‌پذیری
بسیار بالا و آنی
محدود و نیازمند ارتقا پلن
پایداری و آپ‌تایم
بسیار بالا به‌دلیل معماری توزیع‌شده
وابسته به یک سرور فیزیکی
بازیابی در خرابی (Disaster Recovery)
سریع و خودکار
دستی و زمان‌بر
مدل قیمت‌گذاری
ساعتی یا بر اساس مصرف
ثابت و ماهانه
هزینه اولیه
قابل تنظیم و کم در شروع
معمولا کمتر از ابری
هزینه پنهان
ممکن است وجود داشته باشد
تقریبا ندارد
امنیت زیرساخت
بالا و مدیریت‌شده
بستگی به پیکربندی کاربر دارد
کنترل و دسترسی
گاهی محدود در پلن‌های مدیریت‌شده
کامل و مستقیم
دانش فنی مورد نیاز
پایین‌تر (در نسخه مدیریت‌شده)
بالا و تخصصی‌تر
سرعت راه‌اندازی
سریع و آنی
نیازمند پیکربندی اولیه
انعطاف در تغییر پلن
بسیار بالا
معمولا با محدودیت
مناسب برای
پروژه‌های در حال رشد، استارتاپ‌ها، سایت‌های با ترافیک متغیر
سایت‌های پایدار با نیاز مشخص

چه کسب و کارهایی باید سرور مجازی را انتخاب کنند و چه کسب و کارهایی سرور ابری؟

انتخاب بین سرور مجازی و سرور ابری به نوع کسب‌وکار، میزان ترافیک، سطح تخصص فنی و میزان رشد مورد انتظار بستگی دارد. از مزایای سرور مجازی برای سایت‌هایی با منابع ثابت می‌توان به کنترل کامل بر سیستم‌عامل، هزینه قابل پیش‌بینی و مدیریت مستقل اشاره کرد.

معمولا با VPS نیازهای کسب و کارهای زیر به خوبی برطرف می‌کنند:

  • افرادی که دانش فنی کافی دارند
  • کسب‌وکارهای کوچک
  • وب‌سایت‌های شخصی
  • فروشگاه‌های اینترنتی تازه‌کار 

در مقابل، سرور ابری بیشتر برای پروژه‌هایی مناسب است که نیاز به مقیاس‌پذیری سریع دارند یا ممکن است در دوره‌هایی با رشد یا ترافیک ناگهانی مواجه شوند.

  • استارتاپ‌ها
  • پلتفرم‌های آنلاین
  • اپلیکیشن‌های SaaS
  • فروشگاه‌های بزرگ و وب‌سایت‌های پربازدید

با استفاده از زیرساخت ابری می‌توانند منابع خود را به‌صورت آنی مدیریت کنند و در برابر نوسانات ترافیک انعطاف‌پذیر باشند.

به‌طور خلاصه، اگر به‌دنبال راهکاری اقتصادی، با مدیریت مستقیم هستید، سرور مجازی مناسب‌تر است. اما اگر رشد سریع، ترافیک بالا یا نیاز به دسترس‌پذیری دائمی دارید، سرور ابری انتخاب هوشمندانه‌تری خواهد بود.

اگر بعد از خوندن این تفاوت‌ها، فکر می‌کنید که هیچکدام از این دو نوع سرور، نیازهای شما رو برطرف نمی‌کند، کافی است مطلب سرور چیست و چه کاربردی دارد را مطالعه کنید تا با دیگر انواع سرور آشنا شوید. 

از 1,500,000

تومان/ماهیانه

خرید سرور ابری

  • آپتایم 99/9 درصد
  • پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته
  • امکانات پیشرفته امنیتی

چگونه می توان سرور مجازی را به سرور ابری ارتقا داد؟

اگر در حال حاضر از سرور مجازی استفاده می‌کنید و احساس می‌کنید که با رشد ترافیک یا نیازهای فنی جدید، این زیرساخت پاسخ‌گوی شما نیست، می‌توانید به‌راحتی آن را به سرور ابری ارتقا دهید. این فرآیند معمولا شامل انتقال اطلاعات، کانفیگ‌ها و سرویس‌ها به زیرساخت ابری است که در بسیاری از مواقع با کمک تیم فنی ارائه‌دهنده هاست انجام می‌شود.

  • انتخاب یک پلن ابری متناسب با نیازهای فعلی و آینده کسب‌وکار شماست.
  • سپس با تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات VPS و بررسی وابستگی‌های نرم‌افزاری، می‌توانید داده‌ها و تنظیمات را به محیط ابری منتقل کنید. برخی ارائه‌دهندگان، ابزارهای مهاجرت خودکار دارند که این فرآیند را آسان‌تر و بدون قطعی انجام می‌دهند.
  • در نهایت، پس از انتقال کامل، می‌توانید از امکانات مقیاس‌پذیری لحظه‌ای، آپ‌تایم بالا و مدیریت ساده‌تر سرور ابری بهره‌مند شوید. این ارتقا، به‌ویژه برای پروژه‌هایی که به‌سرعت در حال رشد هستند یا نیاز به زیرساخت منعطف‌تری دارند، یک قدم مهم و منطقی به حساب می‌آید.

از 1,500,000

تومان/ماهیانه

خرید سرور مجازی ارزان قیمت

  • آپتایم 99/9 درصد
  • پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته
  • قابل ارتقا در هر زمان

جمع بندی

با نگاه به تفاوت سرور ابری و مجازی می‌بینیم که سرور مجازی (VPS) منابع ثابت و مشخصی دارد و برای پروژه‌های با نیاز پایدار مناسب است، در حالی که سرور ابری انعطاف‌پذیر و مقیاس‌پذیر است و می‌تواند با افزایش ترافیک یا نیازهای متغیر کسب‌وکار همراه شود. انتخاب بهترین گزینه به حجم ترافیک، بودجه و سطح مدیریت مورد نیاز بستگی دارد.

این مقاله برای شما مفید بود؟

لوگوی ابرها

ابرها همیشه در تلاش است تا با فراهم کردن بهترین و به روزترین تجهیزات و فناوری‌ها، پایدارترین بسترها را برای ساخت کسب و کارهای مختلف فراهم آورد. تا همیشه در کنار شما برای ساختن قوی‌ترین کسب و کارهای ایرانی. ابرها

راه‌های ارتباطی با ابرها :

info@abrha.ir

کلیه حقوق برای ابرها محفوظ می باشد.

Copyright © 2025 Abrha Cloud Computing Technology ® , All Rights Reserved.